Dlaczego dotyka nas inflacja?
Inflacja to proces powszechnego wzrostu cen w gospodarce. Najczęściej jest rozumiana jako średnie zmiany cen konsumpcyjnych towarów i usług nabywanych przez gospodarstwa domowe.
foto: pixabay
Skutki inflacji
Skutkiem procesu inflacyjnego jest spadek siły nabywczej pieniądza: za złotówkę możemy kupić coraz mniej towarów. Należy jednak pamiętać, że umiarkowana inflacja (2-4% w skali roku) jest zjawiskiem pożądanym w rozwiniętych gospodarkach i pozytywnie wpływa na wzrost gospodarczy – co potwierdzają opinie większości uznanych ekonomistów. Wynika to między innymi z faktu, że inflacja zapewnia odpowiedni bufor pozwalający na uniknięcie deflacji, czyli spadku cen w gospodarce.
Koszyk inflacyjny
Informacje na temat inflacji w Polsce podawane są przez Główny Urząd Statystyczny (GUS). Inflacja jest liczona na podstawie badania cen na rynku detalicznym i ankiet o wydatkach kilku tysięcy wylosowanych rodzin w Polsce. Na tej podstawie GUS tworzy tzw. koszyk inflacyjny, składający się z 12 kategorii produktów nabywanych przez polskie gospodarstwa domowe – co roku publikowane są ich wagi w koszyku. Dane za 2020 r. wyglądają następująco: żywność i napoje bezalkoholowe – 25,24%, użytkowanie mieszkania i nośniki energii – 18,44%, transport – 9,89%, rekreacja i kultura – 6,62%, napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe – 6,25%, restauracje i hotele – 6,12%, wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego – 5,80%, inne towary i usługi – 5,72%, zdrowie – 5,29%, odzież i obuwie – 4,94%, łączność – 4,54% i edukacja – 1,15%.
Stopy procentowe i cel inflacyjny
Emisją pieniądza zajmują się przeważnie banki centralne. Ich głównym celem jest dbanie o stabilny poziom cen w gospodarce. W większości państw na świecie banki centralne przyjmują określony cel inflacyjny, czyli docelowy i zakładany poziom inflacji w kraju.
W Polsce rolę banku centralnego pełni Narodowy Bank Polski (NBP). Cel inflacyjny został określony na poziomie 2,5% z dopuszczalnymi odchyleniami o +/- 1 p.p. (czyli tolerowane pasmo wahań inflacji wynosi 1,5-3,5%).
Banki centralne wpływają na inflację między innymi poprzez ustanawianie krótkoterminowych stóp procentowych. Stopy procentowe określają koszt pieniądza na rynku – im wyższe stopy, tym co do zasady droższe jest wzięcie kredytu. W Polsce stopy procentowe określa Rada Polityki Pieniężnej (RPP).
Skutki inflacji
Skutkiem procesu inflacyjnego jest spadek siły nabywczej pieniądza: za złotówkę możemy kupić coraz mniej towarów. Należy jednak pamiętać, że umiarkowana inflacja (2-4% w skali roku) jest zjawiskiem pożądanym w rozwiniętych gospodarkach i pozytywnie wpływa na wzrost gospodarczy – co potwierdzają opinie większości uznanych ekonomistów. Wynika to między innymi z faktu, że inflacja zapewnia odpowiedni bufor pozwalający na uniknięcie deflacji, czyli spadku cen w gospodarce.
Koszyk inflacyjny
Informacje na temat inflacji w Polsce podawane są przez Główny Urząd Statystyczny (GUS). Inflacja jest liczona na podstawie badania cen na rynku detalicznym i ankiet o wydatkach kilku tysięcy wylosowanych rodzin w Polsce. Na tej podstawie GUS tworzy tzw. koszyk inflacyjny, składający się z 12 kategorii produktów nabywanych przez polskie gospodarstwa domowe – co roku publikowane są ich wagi w koszyku. Dane za 2020 r. wyglądają następująco: żywność i napoje bezalkoholowe – 25,24%, użytkowanie mieszkania i nośniki energii – 18,44%, transport – 9,89%, rekreacja i kultura – 6,62%, napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe – 6,25%, restauracje i hotele – 6,12%, wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego – 5,80%, inne towary i usługi – 5,72%, zdrowie – 5,29%, odzież i obuwie – 4,94%, łączność – 4,54% i edukacja – 1,15%.
Stopy procentowe i cel inflacyjny
Emisją pieniądza zajmują się przeważnie banki centralne. Ich głównym celem jest dbanie o stabilny poziom cen w gospodarce. W większości państw na świecie banki centralne przyjmują określony cel inflacyjny, czyli docelowy i zakładany poziom inflacji w kraju.
W Polsce rolę banku centralnego pełni Narodowy Bank Polski (NBP). Cel inflacyjny został określony na poziomie 2,5% z dopuszczalnymi odchyleniami o +/- 1 p.p. (czyli tolerowane pasmo wahań inflacji wynosi 1,5-3,5%).
Banki centralne wpływają na inflację między innymi poprzez ustanawianie krótkoterminowych stóp procentowych. Stopy procentowe określają koszt pieniądza na rynku – im wyższe stopy, tym co do zasady droższe jest wzięcie kredytu. W Polsce stopy procentowe określa Rada Polityki Pieniężnej (RPP).
Komentarze