RODO w szkole, czyli czego nie powinien robić nauczyciel
Na początku należy wyjaśnić czym są dane osobowe oraz przedstawić sposób w jaki stosuje się przepisy RODO.
foto: pixabay
Dane osobowe oznaczają wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej: możliwa do zidentyfikowania osoba fizyczna to osoba, którą można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować w szczególności na podstawie identyfikatora takiego jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny, dane o lokalizacji, identyfikator internetowy lub jeden bądź kilka szczególnych czynników określających fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną ekonomiczną kulturową lub społeczną tożsamość osoby fizycznej.
Są to wszystkie informacje o osobie, której tożsamość jest oczywista lub jej zidentyfikowanie nie wymaga wielkiego nakładu pracy, czasu czy kosztów, tak jak podaje ustawa. Oznacza to, że osoba ta nie musi być wskazana bezpośrednio - wystarczy nam zbiór informacji, które pozwolą bezpośrednio lub pośrednio daną osobę zidentyfikować.
RODO stosuje się do przetwarzania danych osobowych w sposób całkowicie lub częściowo zautomatyzowany oraz w przypadku przetwarzania w sposób inny niż zautomatyzowany, np. w formie tradycyjnej – papierowej, jeżeli dane stanowią lub mogą stanowić część zbioru. Przykładami takich zbiorów w szkole są: dzienniki lekcyjne, księga ewidencji dzieci, księga uczniów, dzienniki zajęć w świetlicy, arkusze ocen ucznia, księgi arkuszy ocen, które są prowadzone zarówno w systemie informatycznym jak i przetwarzane tradycyjnie.
A więc jak jest z tym RODO w szkole? Czy nauczyciel może wyczytywać oceny na forum klasy, czy na zebraniach z rodzicami? Kiedy i w jakich warunkach może rozmawiać z rodzicami? Czy znowu wolno mu omawiać postępy w nauce, czy mówić o problemach wychowawczych poszczególnych uczniów? Postaramy się odpowiedzieć na te pytania i rozwiać wszelkie wątpliwości związane z tym zagadnieniem.
Wyczytywanie ocen na forum klasy albo na zebraniach klasowych jest niedopuszczalne. Oceny odzwierciedlają bowiem postępy ucznia w zakresie konkretnego przedmiotu i jako takie mogą być wyznacznikami jego indywidualnych predyspozycji umysłowych i fizycznych, dlatego stanowią czynnik, który w połączeniu z imieniem i nazwiskiem pozwala na określenie cech fizycznych i umysłowych konkretnego człowieka. W konsekwencji wyczytywanie ocen na forum klasy albo na zebraniach klasowych może skutkować ujawnieniem tych cech, a to wykracza poza działanie mające czysto informacyjny charakter. Nie bez znaczenia jest również fakt, że w wielu przypadkach nauczyciele, wyczytując oceny, opatrują je własnymi komentarzami, co może ułatwić interpretację wyników osiąganych w nauce przez konkretnego ucznia, a tym samym określenie jego cech fizycznych i umysłowych.
Rozmowy z rodzicami powinny się odbywać w odpowiednich warunkach – wszelkie informacje o uczniach, o ich trudnościach w nauce, kłopotach wychowawczych, zdrowiu, sytuacji rodzinnej i problemach powinny być przekazywane i pozyskiwane od rodziców z poszanowaniem ich praw, z rodzicami należy rozmawiać w odpowiednich warunkach zapewniając rodzicom i dziecku ochronę ich dóbr osobistych i dyskrecję.
Na zebraniach z rodzicami i rady pedagogicznej nie wolno naruszać dóbr osobistych uczniów – podczas spotkań z rodzicami nauczyciele i wychowawcy powinni przyjąć zasadę, że o problemach opiekuńczych, wychowawczych, dydaktycznych występujących w zespole klasowym informują wszystkich rodziców, a trudne sprawy dotyczące poszczególnych uczniów omawiają w indywidualnej rozmowie z rodzicami. W czasie zebrań z rodzicami wychowawcy powinni zrezygnować z publicznego odczytywania ocen uczniów, ilustrowania negatywnych zjawisk lub problemów z nauką przykładami konkretnych uczniów.
Publikacja ta jest odpowiedzią na pytania, które bardzo często kierowane są przez rodziców zarówno do Urzędu Ochrony Danych Osobowych, jak i do Ministerstwa Edukacji Narodowej.
źródło: Urząd Ochrony Danych Osobowych/Ministerstwo Edukacji Narodowej/ portaloswiatowy.pl/ Miesięcznik dyrektora szkoły
